اختلالات خواب شغلی در مشاغل حساس
امتیاز کاربران
شناخت مراحل گوناگون خواب و ابداع دستگاه پلی سومنوگرافی موجب شد تا امکان شناخت دقیق خواب طبیعی و درنتیجه اختلالات و بیماری های آن برای محققین و دانشمندان میسر شود؛ به گونه ای که تاکنون بیش از 80 نوع اختلال و بیماری معرفی و طبقه بندی و برای بسیاری از آن ها روش های درمانی مؤثری نیز پیشنهاد شده است. شیوع بالای اختلالات خواب و تأثیر فراوان این اختلالات بر روس سلامت روحی و جسمی باعث شده است تا این موضوع مورد توجه روزافزون جامعه پزشکی قرار گیرد تا آنجا که امروزه کمتر بیمارستانی در کشورهای پیشرفته می توان یافت که مرکزی برای تشخیص و درمان اختلالات خواب نداشته باشد.
همچنین تأثیر شدید این اختلالات بر روی خطاها و حوادث شغلی باعث شده است تا اختلالات خواب شغلی به عنوان شاخه ای از علم خواب روز به روز مورد توجه بیشتری قرار گیرد. وقوع حوادث دهشتناکی همچون حوادث اتمی چرنوبیل و تری مایل آیند و حوادث کارخانه بوپال هند که باعث مرگ و آسیب شدید هزاران نفر شدند، همچنین حادثه فضاپیمای چلنجر و صدها حادثه هوایی و کشتی رانی و هزاران سانحه ریلی و میلیون ها تصادف مرگبار جاده ای ناشی از اختلالات خواب و خواب آلودگی، لزوم توجه به این مهم را بیش از پیش روشن می کند.
تحقیقات گوناگون نشان می دهند که اختلالات خواب نه تنها یکی از مهمترین علل بروز حوادث شغلی و تصادفات مرگبار محسوب می شود، بلکه تأثیر بسیاری بر روی بهره وری و کیفیت فعالیت شاغلین نیز خواهد داشت. افزایش خطاهای شغلی، اختلال در تمرکز و یادگیری، اثرات نامطلوب در رفتار و خلق و خوی کارگران، افزایش غیبت از کار و کاهش انگیزه و رضایت شغلی از دیگر عوارض ناشی از ابتلای شاغلین به اختلالات خواب خواهد بود.
از طرف دیگر بسیاری از فعالیت های شغلی و مواجهات ناشی از این فعالیت ها می توانند بر روی خواب افراد مؤثر باشد و زمینه بروز و یا تشدید اختلالات خواب را فراهم آورند. از مهمترین این عوامل می توان به شیفت کاری و اختلالات خواب ناشی از آن اشاره کرد. با توجه به فعالیت بیش از 20 تا 25 درصد شاغلین به صورت شیفت کاری و ابتلای بیش از 60 تا 80 درصد این افراد به اختلالات خواب ناشی از شیفت کاری، اهمیت این عامل در بروز اختلالات خواب بیش از پیش روشن می شود.
مواجهات شغلی همچون مواجهه با عوامل شیمیایی به ویژه حلال ها، فلزات سنگین و به ویژه استرس های شغلی نیز می توانند اثرات نامطلوبی بر روی کیفیت و کمیت خواب افراد به جای بگذارند. شناخت این عوامل و دوری از آن ها می تواند تشخیص و درمان مطلوب افراد را میسر سازد.